Pandemi Sureci Ve Tutun Kontrolu: Guncel Gereksinimlerden Cozumlere

TÜTÜN İLE MÜCADELE ÇALIŞMA GRUBU

PANDEMİ SÜRECİ VE TÜTÜN KONTROLÜ:
GÜNCEL GEREKSİNİMLERDEN ÇÖZÜMLERE

19.12.2020

Bu bilgi notunda, 13-19 Aralık 2020 tarihleri arasında yapılmış olan Ulusal Halk Sağlığı Kongresi kapsamında HASUDER Tütün ile Mücadele Çalışma Grubunun 15 Aralık 2020 tarihinde düzenlediği yuvarlak masa toplantısı sırasında gündeme taşınan tespit ve önerilere yer verilmiştir.

Tespit ve öneriler önem sırasından bağımsız olarak aşağıda listelenmiştir:

Tıpta halk sağlığı uzmanlık eğitimi toplumsal sağlık sorunlarının tanınması ve çözüm üretilmesi için temel bilgi, tutum ve becerilerin kazanılmasını amaçlar. Yeni Koronavirüs Hastalığı (COVID-19) süreci özellikle solunum sistemini etkileyen bir sağlık sorununda tütün kontrolünün önemini her zamankinden daha fazla artırmıştır. Uzmanlık eğitim sürecinde bu risk faktörüne yönelik önleme, tedavi ve diğer müdahale seçeneklerinin eksiksiz olarak öğrenilmesinin sağlanması gerekmektedir.
Pandeminin en önemli davranış temelli korunma mekanizmaları arasında yer alan “evde kal” uygulamasıyla ev içinde pasif etkilenimin önlenmesi konusu daha da önem kazanmıştır. Her dönemde olduğu gibi bu dönemde de pasif etkilenimin önlenmesine yönelik COVID-19 ilişkili örneklerle toplumda farkındalık artırılmalıdır.
COVID-19 ve aktif tütün içiciliği ve/veya pasif etkilenim ilişkisini vurgulayan konular kamuyu ile sık sık paylaşılmalıdır.
Yeni Koronavirüs Hastalığı sırasında kapatılmış olan nargile kafelerin açılmaması tütün kontrolü açısından önemlidir.
Tütün kontrolünün önemli bir konusu olan satış noktalarının denetimlerinin sistematize edilmesine ihtiyaç vardır.
Tütün bırakma çalışmalarının COVID-19 sürecinde kesintiye uğramış olabileceğiyle ilgili gözlemler artmaktadır. Bırakma talebini karşılayacak tütün bırakma hizmetlerinin kamusal mekanizma içinde tam olarak karşılayacak şekilde düzenlenmesine ve güncellenmesine ihtiyaç vardır.
Yeni Koronavirüs Hastalığının ciddiyeti ile tütün kullanımı arasındaki ilişki de bilimsel verilerle kanıtlanmıştır. Bu nedenle, pandeminin yaşandığı bu dönem tütün kullanan bireyler için tütünü bırakmaya karar vermek ve eyleme geçmek için çok uygun bir zamandır.
Tütün endüstrisi tütün kontrolünün en önemli tehditleri arasındadır. Endüstri, tütün talebinin azaltılmasına yönelik olarak sürdürülen koruyucu politikaları aşabilmek için karşıt yaklaşımları benimsemekte ve uygulamaktadır.
Tütün ürünlerine olan talebi azaltmaya yönelik politikaların arzı azaltan politikalar olmadan başarıya ulaşması olanaklı değildir. Önleyici yaklaşımların bu bütünlükte olmasının sağlanması mutlaktır.
Tütün ürünleri arasında “zarar” kıyaslaması yapmak YANLIŞTIR. Tütünün her türlüsünün hastalandırdığı ve öldürdüğü vurgusu her zaman olduğu gibi sıklıkla ve her ortamda paylaşılmalıdır. Özellikle “yeni” ürünlerin yaratacağı yanlış algı bu sayede önlenebilir.
Reklam, promosyon ve sponsorluğun tütün kontrolündeki öneminin farkında olarak, bu konudaki ihlallerin önlenmesi için bütün mekanizmaları çalıştırmak gerekir. Bu konularda özellikle çocukların, ergenlerin korunması için küresel ve yerel mücadele mutlak sürdürülmelidir.
Yeni Koronavirüs Hastalığı ile ilgili tütün kullanımını teşvik etme riski/tehlikesi olan araştırmalar incelendiğinde çalışmalarda çeşitli yöntemsel hatalar, taraf tutmaya (biasa) açık yönler olduğu, bazılarının ise hakem değerlendirmesinden geçmediği gözlenmektedir, anlaşılmaktadır. Bu gibi “tartışmalı” sonuçları olan çalışmaların yazarları ve medya, dergilerin/yayınların editörleri gibi yazıların yayınlanmasından sorumlu kişi ve taraflar araştırma sonuçlarını hakem değerlendirmesinden geçmeden toplumla paylaşmamak konusunda çok çok özenli olmalıdırlar. Bilim insanlarına bu kapsamda büyük sorumluluk düşmektedir.
Tütün kontrolünün güçlendirilmesi için bilimsel çalışmaların gelişerek sürdürülmesi çok önemlidir. Çalışmaların proaktif konularda, pandemi koşulları gibi “yeni” gereksinimlere yanıt veren, birey ve toplumu tütünün zararlı etkilerinden koruyabilecek, tütün kontrolünün bütün bileşenlerini içerecek şekilde planlanması ve yürütülmesi daha da önem kazanmıştır.
Tütün kullanımı bulaşıcı olmayan hastalıkların en önemli risk faktörleri arasındadır. Pandemi süreci bulaşıcı olmayan hastalıkların yönetimini de zorlaştırmıştır. Tütün kontrolü yaklaşımlarının bu dönemde geride bırakılmadan hastalık yönetim süreçlerinde uygulanması gerekmektedir.