HASUDERTütün ile Mücadele Çalışma Grubu
TÜTÜN İLE MÜCADELE ÇALIŞMA GRUBU
TÜTÜN KULLANIMINI BIRAKMAK İÇİN COVID-19 ÖNEMLİ BİR GEREKÇEDİR
6.9.2021
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre; küresel olarak, erkeklerin yaklaşık %39’u ve kadınların %9’u tütün kullanmaktadır. Erkekler arasında en yüksek tütün kullanım sıklığı halen %49 ile Batı Pasifik bölgesindedir. Kadınlar arasında ise en yüksek sıklık %19 ile Avrupa Bölgesi’ndedir. Türkiye DSÖ Avrupa Bölgesi’ndedir.[1]
Tütün kullananlar arasında Yeni Koronavirüs Hastalığı (COVID-19) nedeniyle ciddi hastalık ve ölüm riski %40-50 daha fazladır.1 Bu veri tütün bırakmak için var olan pek çok diğer gerekçeye eklenmiş son derece önemli bir gerekçedir.
Tütün, içerdiği nikotin nedeniyle bağımlılık yapar.[2] Dolayısıyla, bağımlılıktan kurtulmak için profesyonel desteğe ihtiyaç olabilir. Bu konuda kullanıcının kararı çok önemlidir. Tütün kullanımının risklerinin bilinmesi sürecin doğru bir zeminde ilerlemesine olanak sağlar.
Araştırmalar, çok az kişinin tütün kullanımının belirli sağlık risklerinin farkında olduğuna işaret etmektedir. Bununla birlikte, tütün kullananların çoğunluğu risklerin/tehlikelerin farkına vardıklarında tütünü bırakmak isterler. Bırakma desteği olmadan, tütün kullanımını bırakma girişimlerinin sadece %4’ünün başarılı olduğu ifade edilmektedir. Profesyonel destek ve yararı bilimsel olarak kanıtlanmış bırakma ilaçları, tütün kullanımını bırakmada başarı şansını artırmaktadır.[3] Davranışsal ve farmakoterapi müdahalelerini bir arada uygulamanın daha etkili ve başarılı olduğu belirtilmektedir. Bu şekilde uygulamaların bırakma şansını ikiye katladığı ifade edilmektedir (kısa danışmanlığa ya da desteğe göre %70 ila %100 nispi artış).[4]
COVID-19 sürecinde eğitimli sağlık personeli tarafından sunulan danışmanlık hizmetleri, bırakma ilaçlarının kullanımı, ücretsiz bırakma telefon/çevrimiçi hizmetler, kısa mobil mesajlar gibi kanıta dayalı bırakma hizmetlerine erişimin olması da tütün bırakmayı desteklemektedir.4 O halde, bu hizmetlerin kesintisiz ve yararlanmak isteyen herkesin erişebileceği şekilde sağlanması önemli bir kamusal hizmet olarak sunulmalıdır.
Bırakma ile ilgili uygulanabilir bazı pratik adımlar aşağıda yer almaktadır:[5]
- Mümkün olan en kısa sürede bir bırakma tarihi belirleyin. Bu adım, kararlılığın önemli bir göstergesidir.
- Arkadaşlarınıza, ailenize ve iş arkadaşlarınıza bırakacağınızı söyleyin.
- Bırakma girişiminde yaşayabileceğiniz zorlukların olduğunu aklıda tutun.
- Tütün ürünlerini çevrenizden uzak tutun.
Yukarıda tanımlanan kişisel yaklaşımlar bırakmanıza yardımcı olmadıysa zaman kaybetmeden sağlık çalışanları tarafından sunulan hizmetlere başvurmak uygun olur.
Bir kez deneyip bırakamazsanız yeniden denemekten kaçınmayınız.
Tütün bırakma konusunda sağlık çalışanlarının desteğini almaktan geri durmayınız.
Saygılarımızla
HASUDER Tütün ile Mücadele Çalışma Grubu
[1] https://www.who.int/news/item/28-05-2021-who-supports-people-quitting-tobacco-to-reduce-their-risk-of-severe-covid-19 Erişim:22.8.2021
[2] https://www.cancer.org/healthy/stay-away-from-tobacco/why-people-start-using-tobacco.html Erişim:22.8.2021
[3] https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/tobacco Erişim:22.8.2021
[4] M-POWER 2021, https://apps.who.int/iris/rest/bitstreams/1359088/retrieve pp 56, 68 Erişim:6.9.2021
[5] https://www.who.int/news-room/spotlight/using-ai-to-quit-tobacco Erişim:6.9.2021
