9 Subat Sigarayi Birakma Gunu

9 ŞUBAT SİGARAYI BIRAKMA GÜNÜ

TÜTÜN KULLANIMINI BIRAKMAYA EVET…

TÜTÜNSÜZ HAYAT: YENİ VE SAĞLIKLI HAYAT !

Türkiye’de 9 Şubat Sigarayı Bırakma Günü her türlü tütün ürününün bırakılması için bir fırsattır.

Tütün kullanmayı bırakarak sevdiklerinize iyi birer model/örnek olabilirsiniz.

Tütünün bırakılması Yeni Koronavirüs Hastalığı (COVID-19) döneminde daha da önem kazanmıştır. Çünkü;[1] [2] [3]

COVID-19 hastalarında sigara içme alışkanlığı ve hastalığın klinik ciddiyeti arasında ilişki olduğu bilinmektedir. Hastalığın ciddiyeti artmaktadır.
Sigara vb. tütün ürünü kullanmak parmak teması vb nedenlerle COVID-19 bulaşma riskini artırmaktadır.
Tütün ürünü kullanmak COVID-19’dan korunmak için en önemli önleyici davranışlar arasında yer alan maske kullanımını kesintiye uğratmaktadır. Bu nedenle COVI-19’dan korunma da riske girmektedir.
Pandemi dönemini tütün alışkanlığından kurtulmak için fırsata çevirmek mümkündür.

Bu kadar yaşamsal önemi olan bir konuya ilişkin bazı bilgileri hatırlamakta yarar bulunmaktadır. [4]Dünyada en çok kullanılan tütün ürünü sigaradır. Sigarayı bıraktıktan 12 saat sonra görülen yararlar daha önce de defalarda paylaşıldığı üzere aşağıda yeniden sıralanmıştır:[5] [6] [7]

Akciğer ve diğer kanserlerin riskinde azalma
İnme, periferal damar hastalıkları riskinde azalma
Bırakma sonrası 1-2 yıl içinde kalp hastalığı riskinde azalma
Öksürme, nefes darlığı belirtilerinde azalma
KOAH gelişme riskinde azalma
Üreme çağındaki kadınlar arasında infertilite (kısırlık) riskinde azalma
İktidarsızlık (impotans) riskinde azalma
Düşük doğum ağırlıklı bebek doğurma riskinde azalma
Pasif etkilenime bağlı çocuklarda astım, kulak iltihapları gibi hastalıkların risklerinde azalma
Kötü koku, vb. sosyal ortamlarda yaşanılan sorunların önlenmesi
Ekonomik kayıpların azaltılması gibi sağlık yararları dışındaki yararların sağlanması

Tütün kullananların çoğunluğu bırakmak istemektedirler ve isteyenler kendi kendilerine tütün kullanmayı bırakabilirler. Ancak kendi kendilerine başarılı olamadıkları durumlarda bilimsel yaklaşımlara baş vurulması önerilmektedir. Bu yöntemler;²

Danışmanlık yaklaşımları

Bir hekimin 10 ve daha az süreli danışmanlığı bırakmaya yardımcı olmaktadır.
Bir hekimin 10 ve daha az süreli danışmanlığı bırakmaya yardımcı olmaktadır.
Bir hekimin 10 ve daha az süreli danışmanlığı bırakmaya yardımcı olmaktadır.
- Bırakmayı düşünen kişilere yönelik 5A Yaklaşımı Sağlık çalışanlarının en sık başvurması önerilen yaklaşımlar arasındadır.
  1. Ask (Sor)
  2. Advise (Öner)
  3. Assess (Değerlendir)
  4. Assist (Yardım Et)
  5. Arrange (Düzenle)
- Bırakmayı düşünmeyen kişilere yönelik 5R Yaklaşımı Sağlık çalışanlarının başvurması önerilen yaklaşımlar arasındadır.
  1. Relevance (İlişkilendir)
  2. Risks (Riskler)
  3. Rewards (Ödüller)
  4. Roadblocks (Engeller)
  5. Repetition (Tekrarla)
- Önceden içmiş, yeni bırakmış kişilere yönelik olarak; nükse (geriye dönüşe) neden olan faktörlerin ortaya çıkarılması ve nedenlere yönelik yaklaşımların geliştirilmesi uygun olur.

Gereksinim halinde danışmanlık sürelerinin uzatılması

Gereksinim halinde danışmanlık sürelerinin uzatılması

Tıbbi yaklaşımlar

Tıbbi destek amacıyla hekimler tarafından yararı kanıtlanmış ilaçların kullanılmasının önerilmesi (Nikotin Yerine Koyma Tedavisi, Bupropion HCL, Vareniklin) ve kullanıma başlanması durumunda izleme programlarının oluşturulması ve sürdürülmesi

Yöntemlerin birlikte kullanılması olanaklıdır. Kişiye, kişinin gereksinimine göre seçenekler sağlık profesyonelleri tarafından düzenlenmelidir. Bu yöntemlerin her sağlık kurumunda eksiksiz bulunması gerekir. Özellikle ilk başvuru adımı olan birinci basamak sağlık hizmetleri içinde tütün bırakma hizmetlerinin varlığı toplumsal düzeyde yaşam kurtarır, yaşamı uzatır.

Tütünsüz yaşam istisnasız herkesin hakkıdır !

Tütün kullanamaya hiç başlamamak en öncelikli hedeftir.

Saygılarımızla,

Halk Sağlığı Uzmanları Derneği Tütün ile Mücadele Çalışma Grubu

[1] Berlin I, Thomas D, Le Faou AL, Cornuz J. COVID-19 and smoking. Nicotine Tob Res 2020; ntaa059.

[2] Vardavs CI, Nikitara K. COVID-19 and smoking: A systematic review of the evidence. Tob Induc Dis 2020;18:20.

[3] https://www.who.int/news-room/q-a-detail/coronavirus-disease-covid-19-tobacco Erişim:8.2.2021.

[4] https://hasuder.org.tr/9-subat-sigarayi-birakma-gunu-2/ Erişim:9.2.2021.

[5] https://www.who.int/tobacco/quitting/en/ Erişim:9.2.2021.

[6] https://www.cdc.gov/tobacco/data_statistics/fact_sheets/cessation/quitting/index.htm Erişim:8.2.2020.

[7] https://www.who.int/tobacco/quitting/benefits/en/ Erişim:9.2.2021.

[8] http://alo171.saglik.gov.tr/?/biraksa Erişim:8.2.2020.