Sağlık Bakanlığı’nın 2 Mart 2022 günü yaptığı açıklamayla pandemi kontrol önlemlerinin neredeyse tamamen kaldırılmasına karşın;
Bizler, halk sağlığı uzmanları olarak, vatandaşlarımızın COVID-19 hastalığından korunmak üzere en üst düzeyde koruyucu önlemleri sürdürmelerini, olabildiğince kalabalık kapalı alanlardan kaçınmalarını, zorunlu durumda kapalı alanda geçirilen süreyi olabildiğince kısaltmalarını ve maske kullanmalarını, aşılılık ve hastalık durumları hakkında bilgi sahibi olmadıkları kişilerle yakın temastan kaçınmalarını, aşısız olanların aşılarını en kısa sürede yaptırmalarını, eksik aşılı olanların hatırlatma dozları dahil olmak üzere aşılarını mutlaka tamamlamalarını öneriyoruz.
Çünkü;
Pandemi devam etmektedir. Her gün yüzlerce yeni ölüm ve binlerce yeni ağır vaka ortaya çıkmaktadır;
Daha hafif hastalık yapan omikron varyantı ile birlikte önceki varyantlar da dolaşımda varlığını sürdürmektedir. Olumlu senaryolar görece ağırlık kazanmakla birlikte, virüsün ne yönde mutasyon geçireceğine ilişkin bir güvence bulunmamaktadır;
Türkiye’de yüksek riskli gruplar için kullanıma giren malnupiravir adlı ilaç ölümleri azaltmakta ancak tümüyle önlememektedir. Genç yaş gruplarda ölümler artmaktayken, bu ilacın risk grupları dışında kullanılma olanağı henüz bulunmamaktadır. Malnupiravirden daha etkili olduğu bilinen ilaçlar da henüz Türkiye’de erişilebilir değildir;
Kapalı alanlara ve toplu taşıma araçlarına girişte HES kontrolü kalkmıştır. Bu nedenle aşısız, eksik aşılı kişilerle ve aktif COVID-19 vakalarıyla aynı kapalı alanda bulunma olasılığı artmıştır. Koronavirüs sadece iri damlacıklarla değil, çok küçük aerosol parçacıklarla da yayılabildiği için sosyal mesafe önlemi tek başına yeterli olmamaktadır. Kamuya açık kapalı birçok alanda yeterli havalandırmayı sağlayacak müdahaleler halen yapılmamıştır. HES kontrolünün kalkmasıyla, aynı kapalı alanda kısa süre önce aynı havayı solumuş olan kişilerden virüs kapma olasılığı artmıştır;
Hızlı test kitleri, Türkiye’de üretimi olmasına rağmen uygulamaya girmiş değildir. Türkiye’den ithal eden ülkelerde bu testler hastalığın erken tanısı için etkili biçimde kullanılmaktadır. Erken tanı, yeni bulaşmaların önlenmesi için önemli olduğu gibi, Türkiye’de uygulamaya giren malnupiravir tedavisinin yararlı olabilmesi için de birincil koşuldur. Hastalık belirtisi olmayan kişilere PCR testlerinin yapılmıyor olması da erken tanıyı güçleştiren diğer bir uygulamadır;
Aşıları tam olan, hatırlatma dozları yapılmış olanlar henüz 18 yaş üzeri nüfusta %50 nin altındadır. Aşısız kişilere yönelik kısıtlamalar artırılması gerekirken tümüyle kaldırılmıştır. Son alınan kararlarla birlikte bugüne kadar hastalığı ve aşıyı önemsemeyenlerin bu konuda kendilerini daha da rahat hissedecekleri ve aşı programının iyice yavaşlayacağı açıktır;
Bu haliyle salgın tümüyle kendi haline bırakılmıştır.
Tüm vatandaşlarımızı bu koşullarda kendilerini ve yakınlarını korumak üzere koruyucu davranışlarını sürdürmeye, kamu otoritesini ise toplum sağlığını korumak, hastalık ve ölümleri azaltmak, topluma bilimsel bilgiler ışığında sağlığı önceleyen mesajlar vermek yönünde kararlarını gözden geçirmeye ve kamu yararını gözetecek şekilde sorumluluklarını yerine getirmeye davet ediyoruz.
HASUDER Bulaşıcı Hastalıklar Grubu – 03.03.2022