HASUDERBulaşıcı Hastalıklar Çalışma Grubu
Son aylarda sahadan gelen geri bildirimler ile Genişletilmiş Bağışıklama Programı kapsamında yapılan bazı aşıların (suçiçeği, hepatit-B, BCG) ve kuduz aşısının bulunmadığı haberleri alınmaktadır. Ayrıca Halk Sağlığı Genel Müdürlüğünün genelgesi ile erişkinlere yapılan tetanoz difteri aşısının bir serisinin toplatılması kararının alındığını da öğrenmiş bulunuyoruz.
Bulaşıcı hastalıkların kontrolünde aşılar, en güvenli ve en etkili sağlık hizmeti aracıdır. Dünyada her yıl bağışıklama hizmetleri sayesinde 2.5 milyon beş yaş altı çocuk ölümü önlenebilmektedir. Aşısı eksik kalan ya da ulaşılamayan çocukların aşılanmasıyla 2 milyon çocuk ölümünün daha önlenebileceği bildirilmektedir.
Bir aşının geliştirilmesi ve toplumda yaygın olarak kullanılması sürecindeki uzun zaman diliminde, bilimsel araştırmalarla kontrol ve denetimler yapılmakta, aşılarla ilgili istenmeyen etkilerin izlenmesi ve gerekli önlemlerin alınması için sürveyans programları yürütülmektedir.
Ülkemizde Genişletilmiş Bağışıklama Programı çerçevesinde, bebek ve çocuklara 13 hastalığa karşı bağışıklama hizmeti verilmektedir. Ayrıca gebelere ve yaralanma olgularına tetanoz profilaksisi, kuduz riskli teması olanlara kuduz aşısı ve kuduz immünglobulini, yaşlılara ve risk gruplarına grip ve pnömokok aşısı, hac ve umre ziyareti yapacaklara meningokok aşısı ve Sarı Humma hastalığının endemik olduğu bölgelere gidecek olanlara da Sarı Humma aşısı yapılmaktadır.
Ülkemizde kullanılan aşılar Sağlık Bakanlığı tarafından yurtdışından ithal edilmekte, kontrol ve denetimleri de yine Sağlık Bakanlığı tarafından yapılmaktadır. Bu kontrol ve denetimlerde sorun tespit edilen bir aşının uygulamadan kaldırılması ve toplatılması doğaldır ve olması gereken de budur.
Toplumsal anlamda yaygın kullanımda olan aşıların bir kesintiye mahal verilmeden aşı tedariğinin yapılması, sağlık kurumlarına ulaştırılması ve uygulanması hayati öneme sahiptir. Aksi halde geçmişten günümüze yüksek aşı kapsayıcılığı ile oluşturulan toplumsal bağışıklık düzeyinin düşmesi, aşı ile önlenebilir hastalıkların artmasına ve salgınlara neden olabilir. Bağışıklama hizmetleri toplumda aşı ve bağışıklama hizmetlerine karşı oluşturulan güven çerçevesinde yürütülmektedir. Bu güvenin sürdürülmesinde aşıların ulaşılabilir olması ve kesintisiz tedariği en önemli faktördür. Bununla beraber aşı tedariğinde yaşanan sorunlar, aşıların ülkemizde üretilmesinin önemini bir kez daha ortaya koymaktadır.
Halk Sağlığı Uzmanları Derneği (HASUDER), Sağlık Bakanlığının aşı tedariği ve bağışıklama hizmetlerine verdiği önemin bilincinde olarak son aylarda aşı tedariğinde yaşanan sorunların ivedi olarak çözülmesini talep etmektedir. Sağlık Bakanlığının COVID-19’a karşı aşı geliştirme sürecinde verdiği katkı ve destekten hareketle, diğer aşıların üretimi için de zaman kaybetmeden gerekli altyapı ve insan yatırımını yapmasını, en kısa sürede kamu eliyle üretilen aşıların kullanıma sunulmasını talep ediyoruz. Bu süreçte HASUDER olarak her türlü bilimsel katkı ve işbirliğine açık olduğumuzu kamuoyuna saygıyla bildiririz.
HASUDER Bulaşıcı Hastalıklar Çalışma Grubu tarafından hazırlanmıştır.
